Quả bồ kết có vị cay, mặn,
tính ôn, hơi độc thông khiếu, khử đờm, tiêu thũng, làm hắt hơi. Hạt có vị cay
tính ôn, thông đại tiện, tán kết, chữa mụn nhọt. Gai có vị cay, tính ôn, tiêu
thũng, xẹp mưng mủ (bài nung ), sát trùng…
Con gọi là chùm kết, tạo giác. Bồ kết mọc hoang và được trồng khắp nơi ở nước ta. Bộ phận dùng: quả bồ kết gọi là tạo giác. Gai bồ kết gọi là tạo giác thích. Hạt bồ kết gọi là tạo giác tử. Quả tạo giác có 10% saponin màu vàng và saponin gleditsia B-G, saponin australozit, chứa 5 chất flavonoit là inteolin, saponaretin, vitestin,homorientin và orientin. 5 chất này có hoạt tính diệt siêu vi trùng, sapogenin diệt trùng roi âm đạo. Gai bồ kết có gleditsia saponin B-G, axit palmatic. Quả có vị cay, mặn, tính ôn, hơi độc thông khiếu, khử đờm, tiêu thũng, làm hắt hơi. Hạt có vị cay tính ôn, thông đại tiện, tán kết, chữa mụn nhọt. Gai có vị cay, tính ôn, tiêu thũng, xẹp mưng mủ (bài nung ), sát trùng… Sau đây là cách dùng bồ kết chữa bệnh.
- Trị trúng phong cấm khẩu, ngạt mũi, viêm xoang, khó thở: Đốt quả, hạt, thêm ít bạc hà thổi lỗ mũi cho hắt hơi. Xát chân răng cho há miệng tỉnh lại. Xông lỗ mũi để dễ thở.
- Trúng phong méo miệng : dùng 200g bồ kết, bỏ vỏ, nghiền nhỏ, hòa dấm ăn lâu năm, méo bên phải thì phết, dán bên trái; méo bên trái thì phết, dán bên phải, khô làm lại.
- Động kinh, đờm nghẹt cổ, miệng sùi bọt mép, hen suyễn khò khè: Lấy quả bồ kết đốt tồn tính, phèn chua phi, 2 thứ lượng bằng nhau. Ngày uống 3 - 6g, chia nhiều lần, mỗi lần 0,5g, ra đờm thì dừng.
- Chữa ho suyễn: bồ kết 1g, cam thảo 1g, đại táo 1g, gừng sống 1g. Đổ 600ml nước, sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày.
Con gọi là chùm kết, tạo giác. Bồ kết mọc hoang và được trồng khắp nơi ở nước ta. Bộ phận dùng: quả bồ kết gọi là tạo giác. Gai bồ kết gọi là tạo giác thích. Hạt bồ kết gọi là tạo giác tử. Quả tạo giác có 10% saponin màu vàng và saponin gleditsia B-G, saponin australozit, chứa 5 chất flavonoit là inteolin, saponaretin, vitestin,homorientin và orientin. 5 chất này có hoạt tính diệt siêu vi trùng, sapogenin diệt trùng roi âm đạo. Gai bồ kết có gleditsia saponin B-G, axit palmatic. Quả có vị cay, mặn, tính ôn, hơi độc thông khiếu, khử đờm, tiêu thũng, làm hắt hơi. Hạt có vị cay tính ôn, thông đại tiện, tán kết, chữa mụn nhọt. Gai có vị cay, tính ôn, tiêu thũng, xẹp mưng mủ (bài nung ), sát trùng… Sau đây là cách dùng bồ kết chữa bệnh.
- Trị trúng phong cấm khẩu, ngạt mũi, viêm xoang, khó thở: Đốt quả, hạt, thêm ít bạc hà thổi lỗ mũi cho hắt hơi. Xát chân răng cho há miệng tỉnh lại. Xông lỗ mũi để dễ thở.
- Trúng phong méo miệng : dùng 200g bồ kết, bỏ vỏ, nghiền nhỏ, hòa dấm ăn lâu năm, méo bên phải thì phết, dán bên trái; méo bên trái thì phết, dán bên phải, khô làm lại.
- Động kinh, đờm nghẹt cổ, miệng sùi bọt mép, hen suyễn khò khè: Lấy quả bồ kết đốt tồn tính, phèn chua phi, 2 thứ lượng bằng nhau. Ngày uống 3 - 6g, chia nhiều lần, mỗi lần 0,5g, ra đờm thì dừng.
- Chữa ho suyễn: bồ kết 1g, cam thảo 1g, đại táo 1g, gừng sống 1g. Đổ 600ml nước, sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày.
Quả bồ kết |
- Lở loét trên đầu, u nhọt, rụng tóc : đốt bồ kết ra than,
tán nhỏ, trát lên chỗ loét, nhọt.
- Trị trúng thử (cảm nắng nóng) bất tỉnh : Bồ kết 40g sao tồn tính, cam thảo 40g sao qua, nghiền nhỏ, uống 40g với nước ấm.
- Trị họng sưng đau: bồ kết 1 nắm, bỏ vỏ, ngâm dấm nướng, làm 7 lần, không cho cháy quá, nghiền nhỏ, dùng chút ít thổi vào họng, làm nhiều lần nôn ra dãi, nước bọt là khỏi.
- Bệnh động kinh do phong tà : Bồ kết sao tồn tính 160g, mật đà tăng 40g, rễ, lá, thân cây ké đầu ngựa khô 160g. Tất cả phơi khô, nghiền nhỏ, hòa nước cháo giã nhuyễn viên bằng hạt ngô, lấy chu sa làm áo. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 30 viên uống với nước táo tàu. 3 ngày sau giảm dần còn 20 viên.
- Trị trúng thử (cảm nắng nóng) bất tỉnh : Bồ kết 40g sao tồn tính, cam thảo 40g sao qua, nghiền nhỏ, uống 40g với nước ấm.
- Trị họng sưng đau: bồ kết 1 nắm, bỏ vỏ, ngâm dấm nướng, làm 7 lần, không cho cháy quá, nghiền nhỏ, dùng chút ít thổi vào họng, làm nhiều lần nôn ra dãi, nước bọt là khỏi.
- Bệnh động kinh do phong tà : Bồ kết sao tồn tính 160g, mật đà tăng 40g, rễ, lá, thân cây ké đầu ngựa khô 160g. Tất cả phơi khô, nghiền nhỏ, hòa nước cháo giã nhuyễn viên bằng hạt ngô, lấy chu sa làm áo. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 30 viên uống với nước táo tàu. 3 ngày sau giảm dần còn 20 viên.
Lương y Mạnh Thắng
0 nhận xét:
Đăng nhận xét